Een stad die al heel lang op mijn lijstje stond om te bezoeken is San Francisco. Mensen die ik ken die er geweest zijn hebben het altijd over de leukste stad van de Verenigde Staten en misschien wel van heel de wereld. Dat maakt een mens nieuwsgierig, toch? Op het moment dat het in Nederland slecht weer is en de vliegtickets naar San Francisco in de aanbieding zijn besluit ik snel een reis naar deze stad te maken. De eerste dag na aankomst wil ik San Francisco op de fiets verkennen. Het lenteachtige weer en de fietsvriendelijkheid van de stad lenen zich hier prima voor.

Natuurlijk kan ik een fiets huren en er op eigen houtje op uit trekken. Mijn ervaring is dat een goede gids ervoor zorgt dat je net wat informatie en tips krijgt die je anders niet krijgt. Ik heb daarom via Ticketbar San Francisco een fietstocht met gids door San Francisco geboekt. Deze fietstocht heeft een duur van 3 uur en gaat onder andere over de Golden Gate Bridge. Van een vriend die regelmatig naar San Francisco reist heb ik te horen gekregen dat dat een absolute ‘must-do’ is als je in Frisco bent, dus dat komt dan mooi uit. Als je een San Francisco fietstocht boekt bij Ticketbar dan mag je de fiets de rest van de dag ook nog gebruiken. Dat is tot half zes vandaag. Dat betekent dat ik lekker nog zelf met de fiets op pad kan in de middag en dus San Francisco echt helemaal op de fiets kan verkennen.

06:10 uur – douchen

Het tijdsverschil met San Francisco is maar liefst 9 uur met Nederland. Ik ben gisteravond daarom expres zo lang mogelijk opgebleven met als doel om vandaag proberen me meteen aan te kunnen passen aan de lokale tijd hier. Dat lukt me aardig. Ik kan tot ongeveer half zes blijven liggen. In Nederland is het dan al half drie in de middag. Tijd om even online te gaan voor e-mail, whatsapp en de laatste nieuwtjes. Iets na zessen spring ik de douche in met de wetenschap dat ik om half zeven kan gaan ontbijten.

06:30 uur – ontbijt

Op sommige bestemmingen in Amerika hebben ze een nieuw geintje om extra dollars uit de zakken van toeristen te kloppen. Dat is een zogenaamde resort-fee. Dat houdt in dat je gratis gebruik mag maken van WI-FI, gratis koffie mag pakken beneden, gratis twee flesjes water per dag op je kamer krijgt en gratis mag ontbijten. De prijs voor dit alles is 30 dollar per nacht. Aangezien gratis WI-FI eigenlijk vrij normaal is tegenwoordig betaal je dus eigenlijk 30 dollar voor het ontbijt. Hoewel ik in steden graag buiten de deur ga ontbijten (en dus niet in het hotel) is het voor mij heel simpel: als ik ervoor betaald heb (en flink ook), dan zal ik er gebruik van maken.

Hoewel het voor mijn gevoel natuurlijk al lunchtijd is geweest, heb ik niet zoveel honger. Het ontbijtbuffet is overigens ook vrij karig, moet ik zeggen. Ik eet wat fruit en roerei en drink natuurlijk een warme kop koffie.

07:00 uur – Downtown San Francisco

Het is nog vroeg. Ik heb daarom eigenlijk tijd over en een huurauto ter beschikking. Die auto heb ik vooral gehuurd omdat ik later in de week via de U.S. 1 naar Los Angeles wil rijden. Hier in San Francisco heb ik hem eigenlijk niet nodig. In de ochtend gebruik ik de auto om lekker even te genieten van het ontwaken van de stad. Mijn eerste reisdoel is Downtown San Francisco. Ik wil in ieder geval even een foto maken van de stad rond zonsopkomst. Daarbij gaat mijn speciale interesse uit naar de Transamerica Pyramid. Deze wolkenkrabber uit 1972 is op dit moment nog het hoogste gebouw van San Francisco. De Salesforce Tower die eind dit jaar of volgend jaar af moet zijn zal hoger worden. Met 326 meter zal die de 260 meter hoogte van de Transamerica Pyramid ruimschoots passeren. Ik denk zelfs dat het nieuwe bouwwerk op dit moment al hoger is.

Vanaf een heuvel (San Francisco telt maar liefst 43 heuvels) maak ik een mooie foto van Downtown San Francisco met de Transamerica Pyramid er op. De top hult zich nog deels in nevel.

07:35 uur – Coit Tower

Ik ben doorgereden naar een letterlijk hoogtepunt van San Francisco: Coit Tower. Deze ronde toren staat op Telegraph Hill, net ten noorden van Downtown San Francisco. Na het sluiten van het observatiedek van de Transamerica Pyramid na de aanslagen op 11 september 2001 in New York is de Coit Tower dé plek in de stad om van een panoramisch uitzicht te genieten. Ik weet dat de toren zelf pas om 10 uur ’s morgens opengaat, maar hoop op een fraai uitzicht vanaf de heuvel zelf. Dat valt wat tegen omdat bomen het uitzicht grotendeels hinderen.

Het beste uitzicht heb je nog dankzij een braakliggend stukje terrein als je Telegraph Hill iets naar beneden afloopt. Van daaraf heb je een redelijk goed uitzicht op de torens van Downtown San Francisco. Als je nog wat verder doorloopt dan kom je bij een bocht uit die een redelijk vrij uitzicht biedt op de San Francisco Bay en de Oakland Bridge.

08:30 uur – Fisherman’s Wharf

De auto staat inmiddels weer in de parkeergarage van het hotel. Ik overnacht in hotel Pier 2620 Fisherman’s Wharf. Een hotel wat ik absoluut aan zou willen raden als je een stedentrip naar San Francisco wilt maken: leuk ingericht, comfortabel, hip en ideaal gelegen. Het hotel ligt op loopafstand van Fisherman’s Wharf wat door toeristen als het meest geliefde gebied gezien wordt. Omdat ik nog steeds tijd over heb, maak ik een wandeling door Fisherman’s Wharf. De eerste winkels gaan net open, de ‘crab stands’ zijn de broodjes met krab en andere zeedieren aan het klaarmaken voor die dag en het zonnetje geeft een warme gloed aan dit havengebied.

09:00 uur – de zeeleeuwen van Pier 39

Pier 39 is de plek in San Francisco om zeeleeuwen te bewonderen. Sinds 1990 leeft er een vrij grote populatie Californische zeeleeuwen op pontons in de jachthaven. In de wintermaanden leven hier ongeveer tweehonderd tot vierhonderd zeeleeuwen. In de zomerperiode neemt dat aantal flink af omdat ze dan elders gaan paren. De zonnende zeeleeuwen vormen een belangrijke toeristische attractie binnen San Francisco. Ik geniet van de dieren en met mij ongeveer twintig andere mensen. Hier zijn eigenlijk altijd wel toeschouwers te vinden.

10:00 uur – de fietstocht

Ongeveer kwart voor tien meld ik me op de locatie van waaruit de geboekte fietstocht moet starten. Vanwege de soms pittige heuvels besluit ik bij te betalen voor een fiets met elektrische ondersteuning. Dat maakt het heuvelop fietsen wat minder pittig. Men legt mij uit hoe de fiets werkt en men meet mij de verplichte fietshelm aan. Ik maak kennis met de gids: Christopher. Een vriendelijke man die de pensioengerechtigde leeftijd al behaald heeft, maar nog wel deze fietstochten doet. Tot mijn verrassing ben ik de enige persoon die met hem meefietst. Het schijnt in de winter af en toe zo rustig te zijn. Ik heb vandaag dus een privétour.

De fietstocht gaat in westelijke richting. Over het fietspad langs Marina Boulevard fietsen we naar Baker Street. Hier staat een zeer opvallend bouwwerk dat meer Europees dan Amerikaans aandoet: het Palace of Fine Arts. Oorspronelijk is het neoclassicistische gebouw in 1915 gebouwd vanwege de Panama-Pacific International Exposition. Deze wereldtentoonstelling werd in de staat California gehouden. Het Palace of Fine Arts is het enige bouwwerk dat van dit evenement overgebleven is. Eigenlijk niet, want het oorspronkelijke bouwwerk is in 1964 gesloopt waarna het in 1965 weer heropgebouwd werd.

We fietsen langs het Crissy Field strand. Het strand is rommelig. Er ligt veel hout op het strand. Dat is volgens Christopher het gevolg van twee stormen die in de afgelopen 14 dagen over San Francisco getrokken zijn. Het strand is nog niet opgeruimd omdat gisteren de eerste dag was dat het weer eens aangenaam weer was in San Francisco. Op het strand lopen vooral mensen met honden. Een prachtige locatie zo met een fraai uitzicht op de Golden Gate Bridge.

Na het strand komen we uit bij Fort Point. Dit fort wordt gezien als het kloppend hart van het Presidio. Het Presidio was 219 jaar lang een militair terrein totdat het in 1994 overgedragen werd aan de National Park Service. Het gebied is deels heringericht, maar grotendeels in de oorspronkelijke staat behouden. Het erfgoed is nu onderdeel van het Presidio nationale park. Vanaf Fort Point heb je ook weer een mooi uitzicht op de Golden Gate Bridge. Pas wel op voor de woeste golven die je hier een nat pak kunnen geven.

Tijd om voordeel te halen uit de elektrische ondersteuning. Via het fietspad maken we de klim naar boven om uit te komen bij het zuidelijke uitzichtpunt op de Golden Gate Bridge. Het is een pittig stukje die ik dankzij de techniek van de fiets sneller afleg dan mijn gids. Geeft mijn mooi even de tijd om op mijn gemak een paar foto’s te maken van de rode brug die als hét gezicht van San Francisco gezien mag worden. De rood/oranje kleur van de hangbrug is de keuze geweest van de architect. Eigenlijk zou het een tijdelijke kleur zijn. De betrokken instanties zijn er gezamenlijk niet uitgekomen wat de definitieve kleur zou moeten worden, waardoor de rood/oranje kleur is gebleven. De kleur is tegenwoordig een belangrijk kenmerk van de Golden Gate Bridge. Een voordeel van deze vrij opvallende kleur is dat je de brug beter kunt zien als het mistig is en dat is iets wat in San Francisco regelmatig voorkomt, vooral in de ochtend.

We fietsen langs de oostelijke kant over Golden Gate Bridge. Dat gebeurt over een pad dat door voetgangers en fietsers gedeeld wordt. Het is dus opletten geblazen, want voetgangers zijn zich er niet altijd van bewust dat er ook fietsers passeren. Eigenlijk horen voetgangers aan de buitenkant te wandelen en fietsers aan de binnenkant te fietsen. Er is echter sprake van verkeer in twee richtingen, wat het allemaal soms wat chaotischer kan maken. Onderweg stoppen we twee of drie keer op de brug voor uitleg en foto’s.

Na bijna twee kilometer fietsen zijn we de brug overgestoken. Je komt hier terecht in een gebied dat veel heuvelachtiger en groener is. Wat je ook ziet is dat deze kant van de brug hoger ligt dan het deel dat aan de overkant ligt. We mogen dus heuvelaf naar beneden. Dat gaat met een snelheid van meer dan veertig kilometer per uur. De enige inspanning die je moet geven is regelmatig wat afremmen omdat je anders nog harder naar beneden gaat. Dit is fun!

Na een minuut of tien komen we aan in het centrum van Sausalito. Dit is een zelfstandig stadje dat niet bij San Francisco hoort, maar in Marin County ligt. Het plaatsje straalt rust uit en ziet er soms schilderachtig uit. Het is echter net levendig genoeg om fietsers en andere bezoekers wat horecagenot te bieden.

12:05 uur – lunch

Omdat gids Christopher alleen mij bij zich had zijn we veel eerder in Sausalito dan gebruikelijk. Dit is de plek waar de werkelijk fietstour ophoudt. Het enige wat rest is de oversteek per veerboot naar San Francisco. Terugfietsen zou overigens ook een optie zijn als je dat wilt. Daarmee bespaar je jezelf ruim 11 dollar aan veerkosten.

Ik ga lunchen bij Joinery. Deze wordt aanbevolen door de gids en ik wil niet te kieskeurig zijn. De volgende veerboot gaat immers om 12:40 uur en die wil ik niet missen. Ik mag met mijn e-bike alleen maar op de veerboten van de Blue & Gold Ferry mee en als ik deze afvaart mis dan moet ik wachten tot 14:25 uur tot de volgende vertrekt. En eerlijk gezegd is Sausalito niet spannend genoeg om twee uur extra door te brengen. laat ik het anders zeggen: die tijd spendeer ik liever in San Francisco. Je kunt er overigens ook voor kiezen om 16 kilometer door te fietsen tot je in Tiburon bent. Van daaruit kun je met de veerboot naar Pier 41 of de Ferry Building varen. Echter, ook weer niet met een e-bike.

Als lunch neem ik soft taco’s met pulled pork. Daarbij drink ik (gratis) tafelwater. In totaal ben ik inclusief fooi iets van 13 dollar kwijt of zo. Voor lokale begrippen een prima prijs voor een lunch. De taco’s smaken trouwens heerlijk. Dat komt ook door de koriander. Een kruid waar ik persoonlijk nogal dol op ben.

12:40 uur – met de veerboot mee

Eten is in Amerika bijna altijd snel en efficiënt. Daarom lukt het me om op tijd bij de veerboot te staan om mee te kunnen naar de overkant. Een kaartje had ik al van het bedrijf dat de fietstochten organiseert. Het enige wat ik bij inleveren moet doen is het kaartje alsnog afrekenen omdat ik heb gebruikt heb. Terwijl de zon lekker schijnt varen we richting Fisherman’s Wharf. Tijdens de overtocht hebben is er een mooi uitzicht op de Golden Gate Bridge aan stuurboordzijde en op het eiland Alcatraz aan bakboordzijde. Om 13:13 uur komen we aan in San Francisco.

13:25 uur – Ferry Building

Al fietsend ben ik bij het Ferry Building gearriveerd. Dit gebouw behoort tot de mooiere gebouwen van de stad en mag als een heuse bezienswaardigheid gezien worden. Van hieruit vertrekken verschillende veerboten naar de Bay Area. Het gebouw heeft echter ook een functie als winkelcentrum waar vooral lokale producten en allerlei lekkernijen verkocht worden. Voor het gebouw staan vandaag ook verschillende foodtrucks.

14:10 uur – uitzicht op Bay Bridge

Vanaf Pier 14 heb je een mooi uitzicht op die andere grote brug van de stad: de San Francisco-Oakland Bay Bridge. In de volksmond heeft men het vooral over Bay Bridge. Deze brug ziet er door de grijze kleur minder spectaculair uit dan de Golden Gate Bridge. Toch vind ik het wel een mooi plaatje zo.

14:45 uur – Union Square

Na een fietstocht door Downtown San Francisco ben ik uitgekomen op Union Square. Het plein is halverwege de negentiende eeuw aangelegd, maar kreeg na de zware aardbeving in 1906 de rol van het belangrijkste winkelgebied van de stad. Dit was feitelijk het hart van San Francisco geworden. Het grote plein (ongeveer 11.000 m²) is in de loop van de vorige eeuw in verval geraakt. Daklozen namen Union Square over en gebruikten het massaal als verblijfs- en overnachtingsplek. In het jaar 2002 heeft het plein ene nieuwe start gekregen. Na een periode van drie jaar renoveren heeft Union Square zijn rol als trots hart van de stad weer op zicht genomen. Centraal staat nog steeds het dertig meter hoge monument dat opgericht is ter ere van de overwinning van de Amerikaanse admiraal George Dewey in de Slag in de Baai van Manilla tijdens de Spaans-Amerikaanse Oorlog. Deze is in 1903 op Union Square weggezet (3 jaar voor de zware aardbeving) en is nog steeds te bewonderen.

15:00 uur – Chinatown

Ik reis verder in noordelijke richting en kom uit in Chinatown. Dit is na Chinatown New York de grootste Chinese gemeenschap buiten China. Naar schatting wonen hier ongeveer honderdduizend mensen die vooral van Chinese afkomst zijn. Je ziet het straatbeeld ook direct veranderen. Straatnaamborden zijn in twee talen (Chinees en Engels) en de (neon)reclames op de panden bestaan vooral ook uit Chinese tekens.

15:25 uur – lekke band

Na Chinatown fiets ik door naar Telegraph Hill. Het is onbewolkt. Prima omstandigheden dus om van het uitzicht vanaf Coit Tower te genieten. Op het moment dat ik net over de helft ben is ineens mijn achterband lek. Gezien de vele gaten die hier in het wegdek zitten sta ik er eigenlijk niet van te kijken. Het laatste stuk heuvel op doe ik dan maar te voet met de fiets aan mijn hand. Eenmaal boven bel ik eerst het bedrijf waar de fiets van is. Die staan gewoon binnen een kwartier voor mijn neus met een verse fiets en nemen mijn fiets met lekke band mee. Dat noem ik service. Ik maak de fiets met een beugelslot vast aan een hek en koop voor 8 dollar een kaartje voor Coit Tower.

15:45 uur – Coit Tower

En dan ben je voor de tweede keer voor een dag bij Coit Tower. Op dit tijdstip is hij echter geopend en kan ik met de lift mee naar boven. Voordat ik op de lift kan gaan wachten vertelt een medewerkster me in het Nederlands dat mijn cameratas aan de voorkant gedragen moet worden. Ze heeft er tijdens haar werk een hobby van gemaakt om dat verhaal in twaalf verschillende te kunnen vertellen. Ze zegt me dat ze nu aan het oefenen is om het ook in het Japans te kunnen doen.

Vanaf Coit Tower heb ik een fraai panoramisch uitzicht over San Francisco. Op het semi-open observatiedek zijn open ramen te vinden waardoor je ongehinderd door glasreflecties kunt fotograferen. Dat doe ik dan natuurlijk ook. Aan het licht merk je wel dat je aan het einde van de dag zit. Rond 17:20 uur zal de zon ondergaan. Dat zorgt nu voor flink tegenlicht in westelijke richtingen en lange schaduwen op de gebouwen onder mij.

16:30 uur – Beer 39

Al het fietsen heeft me dorstig gemaakt. Nou ken ik toevallig van de avond ervoor een leuke bierzaak op Pier 39. Ik fiets dus naar deze populaire hotspot in Fisherman’s Wharf om plaats te nemen op een kruk aan de bar van Beer 39. Ik bestel een heerlijk glas Orange Wheat. Dit is een witbier van de Hangar 24 Craft Brewery. Deze brouwerij bevindt zich in California, in de plaats Redlands om precies te zijn. Dat ligt zo’n vijftig kilometer ten oosten van Los Angeles. Dankzij de gratis WI-FI beoordeel ik het bier meteen in de bierapp ‘Untapped’. Ik geef het bier een dik verdiende 4 sterren waardering.

17:00 uur – fiets ingeleverd

Na een korte terugrit lever ik de fiets onbeschadigd weer in bij de eigenaar. Volgens de teller heb ik 21,8 mijl afgelegd. Dit komt neer op 35 kilometer. De elektrische ondersteuning heb ik alleen maar aangehad op de stukken dat je redelijk moet klimmen. Voor de rest gebruik je het eigenlijk niet. Toch moet ik zeggen dat ik die hulp wel aangenaam vind.

17:20 uur – meeuwen

Ik passeer de ‘chowder & crabs stands) die ter hoogte van Pier 45 te vinden zijn. Hier koop je heerlijke mosselsoep, broodjes met krab en andere lekkernijen uit de zee. Omdat er hier ook redelijk wat van de aankopen op straat geconsumeerd wordt, is de aanwezigheid van zeemeeuwen die op restjes eten loeren geen verrassing. Als je niet zo van vogelpoep op je auto houdt is deze plek niet de beste om je auto te parkeren. Niet iedereen denkt daar zo over, getuige het aantal auto’s dat hier geparkeerd staat. De meeuwen ontfermen zich dankbaar over deze bolides.

17:30 uur – diner bij Boudin

Voor mijn avondmaal ga ik naar Boudin. Deze bakkerij is al sinds 1849 aanwezig in Fisherman’s Wharf en is uitgegroeid tot een begrip in San Francisco. Hun specialiteit zuurdesembrood wordt zelfs aangeprezen als “Original San Francisco Sourdough French Bread”, alsof het een specifiek streekproduct betreft. Volgens mij is het vooral een Europees product wat met name in Polen, Duitsland en andere landen in Centraal-Europa gegeten wordt.

Als je in Fisherman’s Wharf gaat eten dan zijn er twee producten die je niet mag overslaan: krab en mosselsoep. Je ziet de ‘clam chowder’ dan ook vrijwel overal in Fisherman’s Wharf op de kaart staan. Voor mij een goede kans om twee bekende elementen te combineren: clam chowder in een broodkom van Boudin’s zuurdesembrood.

De soep is aangenaam. Je herkent duidelijk ingrediënten zoals aardappel, ui en selderij. De mosselen zitten er in fijngehakte stukjes doorheen. De portie is gezien de prijs ($12,99 zonder belasting en fooi) aan de kleine kant. Hier zie je het effect van hoe je op een bekendere plek meer betaalt dan elders. Het zij zo. Moet wel zeggen dat de soep lekker is. Het brood vind ik eerlijk gezegd wat minder. Niet echt mijn ding, dat zuurdesembrood.

Als hoofdgerecht heb ik een pizza met krab, garnalen en huisgemaakte pesto besteld. Ze roemen hun eigen ’thin crust’ pizzadeeg. Omdat er ook nog eens krab op zit lijkt me dit een goede keuze, ondanks het feit dat ik zelden een pizza zou bestellen in een restaurant. Ook hier geldt helaas hetzelfde: de bodem is aardig, maar niet super. In Italië zou een prijs van $ 21,99 (plus zo’n 25% aan tax en fooien) als een schande gezien worden. Hier lijkt het te mogen omdat het in Fisherman’s Wharf geserveerd wordt binnen een befaamd restaurant.

18:10 uur – afrekenen

Uit eten duurt in de Verenigde Staten zelden lang. Na veertig minuten heb ik mijn twee gangen op en heb ik de rekening betaald. Die efficiëntie heeft wel wat, want wat heb ik er een hekel aan om te moeten wachten op een rekening. Dat er echter maar vijf minuten tussen twee gangen zitten vind ik wel wat overdreven. Mijn pizza heb ik mede daardoor niet helemaal opgekregen. Met de creditcard reken ik omgerekend bijna vijftig euro af voor een soepje, een pizza en een biertje. Daarna loop ik een extra rondje richting het hotel. Nog even genieten van het voor mij aangename weer (in Nederland is het grijs en koud) voordat ik naar mijn hotelkamer ga.

Slotwoord

Als je overweegt om San Francisco op de fiets te doen dan kan ik dat alleen maar aanraden. Het klimaat leent zich er prima voor en de stad is voor Amerikaanse begrippen zeer fietsvriendelijk. Ik zou ook zeker aan willen raden om te beginnen met een tour onder begeleiding van een gids. Die maakt je wegwijs en vertelt je een aantal interessante dingen over de stad. Het feit dat je daarna de fiets de rest van de dag vrij mag gebruiken is zeker fijn. Ik heb op een dag tijd redelijk wat van de stad gezien. Daarbij heb ik meteen een aangename hoeveelheid beweging gehad.

Ik ben wel blij dat ik een e-bike genomen heb. Het heuvelachtige San Francisco telt wat gemene hellingen die een flinke inspanning vergen. De elektrische ondersteuning die je heuvelop gebruikt maakt het net allemaal wat gemakkelijker.