Bath stond al heel lang op mijn verlanglijst met bestemmingen. Vanaf mijn 15e ben ik een groot fan van de boeken en de filmadaptaties van Jane Austen. Alle boeken van de 19e-eeuwse auteur heb ik gelezen en in mijn studententijd verslond ik de tv-series en films gebaseerd op haar werken. In bijna alle boeken van Jane Austen speelt Bath een rol en de stad zelf is vele malen gebruikt als filmlocaties voor de vele verfilmingen van haar boeken. Jane Austen zelf bezocht de stad regelmatig. De razend populaire Netflix-serie Bridgerton – die zich in een fantasierijk soortgelijk tijdperk afspeelt – is bijna helemaal in Bath opgenomen. Een groot deel van de gebouwen in het centrum van de stad staat op de erfgoedlijst van het Verenigd Koninkrijk en de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Tel daar de oude Romeinse baden en de Georgiaanse architectuur bij op, dan heb je wat mij betreft een topbestemming voor een stedentrip. Ik bezoek Bath in de herfstvakantie met mijn man en dochter als onderdeel van onze rondreis door Engeland met de trein. Bath is de eerste plaats die we aandoen, later bezoeken we nog Plymouth en Bristol.

De geschiedenis van Bath

Bath heeft een lange geschiedenis. Al in de bronstijd werd dit gebied bewoond. De warme bron werd door de Brittanniërs en de Kelten als heilig beschouwd. De Kelten noemden de bron Sulis. Een naam die de Romeinen later overnamen Aqua Sulis. De Romeinen bouwden de tempel en het badhuis rondom de bron. Bath werd zo een belangrijke plek in Engelse deel van het Romeinse Rijk. De stad werd steeds groter en kreeg een eigen. Na de val van het Romeinse Rijk raakten de Romeinse baden en de rest van Bath in verval. In de middeleeuwen vinden we in verschillende geschriften een “warm meer” terug, een ommuurde plek waar mannen naar toe gaan om te baden. Pas in de 9e eeuw krijgt de stad haar voormalige status terug met dank aan Koning Alfred. Hij zorgt voor een nieuw stratenpatroon en start de bouw van de abdij. Deze zou gebruikt worden voor het kronen van Edgar van Engeland. De manier waarop ze deze ceremonie uitvoerden, is nog steeds de basis voor de kroning van de Engelse koning. De oude baden en de geneeskrachtige bronnen werden ondertussen steeds populairder. In de Georgiaanse tijd werd het aantal bezoekers van Bath steeds groter. Een groot gedeelte van de stad werd in die tijd aangelegd om alle bezoekers te kunnen huisvesten. Het huidige uiterlijk van de stad werd in deze tijd bepaald. Vanaf 1987 staat de hele binnenstad van Bath op de Unesco Werelderfgoedlijst. De toen nog slechtonderhouden stad kreeg een grondige restauratie, leidend naar het prachtige plaatje dat het vandaag de dag is.

Overnachten in Hampton by Hilton

We slapen in het Hampton by Hilton, wat een ideaal gelegen hotel is. We komen aan met de trein vanuit Bristol. Vanaf het station is het tien minuten lopen naar het hotel. En vanaf het hotel is het weer een klein stukje wandelen richting alle grote bezienswaardigheden van Bath. Zo kunnen we de stad te voet verkennen.

09:00 uur – ontbijten in het hotel

We starten de dag met een lekker Engels ontbijtje. Alhoewel, we laten de bonen aan ons voorbij gaan, maar wat worst, eieren, spek en toast gaan er prima in. We hebben zo een stevige basis voor onze wandeling door de stad. Omdat de meeste bezienswaardigheden op loopafstand van ons hotel liggen, hebben we te voet een route door de stad uitgezet.

09:38 uur – The Circus

We gaan op weg naar een van de meest kenmerkende bouwwerken van de stad, de Royal Crescent en The Circus. Via Queens square en Gay Street lopen we de heuvel op, richting de twee Georgiaanse bouwwerken. We passeren het nu nog gesloten Jane Austen Center waar we straks nog een bezoek aan zullen brengen.

Na 10 minuten lopen komen we aan bij The Circus. The Circus is een ring van oude huizen. Vernoemd naar het Latijnse woord Circus wat ring betekent of cirkel. De architect John Wood the Elder baseerde zijn ontwerp op Stonehenge. De cirkel is net zo groot als de buitenste cirkel van Stonehenge. De hoge huizen hebben drie lagen met daartussen versieringen gebaseerd op de oude Griekse en Romeinse bouwstijl. Samen met het Queens Square, ontworpen door dezelfde architect, was het bedoeld als nieuwe moderne stadsarchitectuur. John Wood the Elder zou het resultaat nooit zien. Zijn zoon maakte The Circus af na de dood van zijn vader. Bij de opening van The Circus stond in het midden nog een fontein die zorgde voor de watervoorziening van de huizen. Tegenwoordig is er een klein parkje in het midden.

09:47 uur – Royal Crescent

Dit is wellicht het bekendste stukje Bath. De huizen hebben in vele films en series gefigureerd. Voor de Bridgerton liefhebbers; Anthony en Collin passeren de huizen te paard als ze op weg zijn naar het duel in seizoen 1 en het huis van de Feateringtones vind je terug in deze rij.

The Royal Crescent zijn huizen gebouwd in een halve maan. Uitkijkend op een park en groen grasveld. John Wood the Younger, zoon van de ontwerper van The Circus, was de architect en ontwerper van deze rijtjeshuizen. De huizen zijn aan de voorkant allemaal identiek met ionisch gevormde zuilen. Aan de achterkant echter mochten alle kopers zelf hun huis ontwerpen. Wat aan de voorkant soms twee of drie huizen lijken, blijkt aan de achterkant dan maar een huis te zijn. Dit fenomeen staat in Engeland bekend als Queen Annes fronts and Mary-Annes backs.

10:15 uur – Bath Old Books

Vanaf The Royal Crescent lopen we richting het oude centrum terug. We komen langs een antieke boekenwinkel en besluiten even binnen te neuzen. Wellicht ligt er een mooie oude editie van Pride and Prejudice. Prachtige boeken genoeg, mooie eerste edities van Alice in Wonderland bijvoorbeeld, maar niet te betalen. Voor een antiek boek betaal je hier de hoofdprijs, maar wel leuk om even binnen te snuffelen.

10:30 uur – Bath Assembly Rooms

We lopen via Bennet Street langs de Assembly Rooms. Op dat moment zijn ze gesloten voor het publiek. Het gebouw wordt nog steeds gebruikt waar het ooit voor bedoeld was; bijeenkomsten, feesten en concerten. Ook dit gebouw werd ontworpen door John Wood The Younger. Het is met zijn timpaan en zuilen een typisch voorbeeld van de architectuur van die tijd.

Via de trapjes van Bartlet Street gaan we richting Milsom Street. Hier zit een winkel waar onze dochter zeker een kijkje wil nemen. De HMV Store heeft een keur aan Funko-poppen, platen, manga’s, T-shirts en andere fan artikelen.

10:53 uur – straatopera

We volgen onze weg op Milsomstreet en worden verrast door operamuziek. Een straatartiest staat een aria te zingen op de hoek van New Bond Street. De klassieke muziek in combinatie met de oude huizen van Bath geven het geheel een filmachtige setting.

11:18 uur – Guildhall Market

Aan het einde van New Bond Street slaan we rechts af en komen we de Guildhal tegen. Hier is een leuke overdekte markt gevestigd waar lokale handelaren hun handgemaakte spullen en souvenirs verkopen. Het is een mooie mix van de geijkte toeristenmeuk, tweedehands spullen en zelfgemaakt werk. We lopen een snel rondje over de markt en verlaten aan de achterkant de markthal.

11:25 uur – de Avon en de Pulteney Bridge

Bij het verlaten van de hal staan we direct voor de Avon. Deze rivier stroomt door Bath en verbindt de stad met onder andere Bristol. We lopen naar de andere kant over de Pulteney Bridge. Het is een van de weinige oude bruggen waar nog steeds kleine winkeltje op te vinden zijn. Aan beide zijden van de brug werden bij het ontwerpen deze winkeltjes al ingetekend. Hoewel de brug in de loop van de eeuwen menigmaal veranderde, werd in de 20e eeuw de brug teruggebracht naar zijn oude originele vorm uit 1774. Het is een van de meeste gefotografeerde plekjes in Bath.

11:40 uur – the Hollbourne

We verlaten de Pultney Bridge en vervolgen onze weg over Great Pulteney Street naar het Holburne museum. Deze statige straat met zijn zandkleurige huizen is ook regelmatig decor in films en series.

Het Holburne museum doet in de serie Bridgerton dienst als het huis van Lady Danbury. Het Holburne museum is een mooi oud landhuis met aan de achterkant een modern stuk museum eraan gebouwd. De collectie bestaat uit bronzen beelden, porselein, schilderijen en 18e-eeuwse snuisterijen. William Holburne, de stichter van de collectie, was een jonge marineofficier, toen zijn oudste broer stierf, kreeg hij de titel baron. Hij keerde terug van zee en begon een Grand Tour door Europa. In die tijd was dit een bekend fenomeen voor jonge mannen, hierbij werden diverse kunstschatten en monumenten van heel Europa bezocht.

Deze reis zorgde voor een enorme interesse in kunst en cultuur bij de jonge Holburne. Vanaf dat moment ging hij schilderijen, beelden en andere kunst verzamelen. William trouwde nooit, maar woonde samen met zijn uitdijende collectie. Na zijn dood liet hij de collectie achter aan de stad Bath. Het museum is leuk opgezet. Overal zijn laadjes en schuifjes open te trekken en nieuwe schatten te ontdekken. Het is een erg leuk museum voor een kort bezoek.

12:39 uur – wandelen langs de Avon

Vanaf Holburne museum lopen we onze zelfde weg terug naar de stad, maar voor we de Pulyteney brug weer oversteken, dalen we een trapje af richting de rivier. Terwijl we een stukje langs de rivier de Avon lopen, begint de zon volle bak te schijnen. Je hebt vanuit deze oever een prachtig uitzicht over de brug en de kerk. We wandelen naar de volgende brug en steken daar de rivier weer over.

13:04 uur – lunchen bij Crystal Palace

Via de Northern Passage lopen we naar een leuk pleintje met een kleine keitjes en een mooie boom in het midden. Ook dit is weer een locatie voor de serie Bridgerton. We hebben honger gekregen en duiken de naastgelegen pub in; Chrystal Palace. Dit is een leuke Engelse pub zoals je die hier kunt verwachten. We bestellen een biertje aan de bar en wat simpele lunchgerechten, een hamburger en wat sandwiches. Hoewel de pub erg gezellig is, is het eten teleurstellend. Niet echt een aanrader om hier wat te eten. Kom je alleen wat drinken, dan zit je hier prima.

13:50 uur – abdij van Bath

Vanuit de pub vervolgen we onze weg over de Abbey Street en lopen langs de Abbey Deli, deze doet in Bridgerton dienst als winkel van de Modiste. We vervolgen onze weg naar de Abdij van Bath. Dit gotische gebouw, is al sinds de tiende eeuw in gebruik en met de tijd wel steeds verder uitgebreid en uitgebouwd. We lopen en rondje in de abdij en gaan richting de Romeinse Baden.

14:14 uur – wandelen door Bath

Van de abdij gaan we richting de Romeinse baden. Enigszins naïef hadden we geen rekening gehouden met de grote rij en beperkte ticketverkoop. Niet zo slim, voor een attractie die op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat moet je bijna altijd reserveren. Gelukkig is er later op de middag een tijdslot vrij. We kopen drie kaartjes en wandelen wat door Bath om de tijd te verdrijven.

14:27 uur – the Jane Austen Centre

We waren hier vanmorgen al even voorbijgelopen. Hoewel ik fan ben van het werk van de schrijfster, was het niet per se een must. Het centrum is niet zo groot en mijn man en dochter vinden dit stukken minder interessant. Maar we hebben tijd over – omdat we een later tijdslot hebben voor de Romeinse baden – en tja, wat doe je anders om dit op te vullen. Het Jane Austen centrum is gevestigd in een oud victoriaans herenhuis. Op de eerste begane grond vind je de kaartverkoop en winkel. We worden naar een wachtkamer op de eerste verdieping gedirigeerd. Het interieur is helemaal in stijl en heeft enkele attributen uit de films van Austens boeken. Na enkele minuten worden we door Miss Elisabeth Bennet (een karakter uit de boeken) binnen groepen.

Elisabeth vertelt ons over het leven en werk van de auteur en haar relatie tot Bath. De presentatie vol humor geeft een aardig beeld van het leven en werken van de auteur. Na de presentatie lopen we door een korte expositie. Je krijgt de mogelijk zelf een keer de ganzenveer te hanteren, ouderwetse spelletjes te doen en op de foto te gaan in heuse victoriaanse klederdracht met Mr. Darcy voor de vijver van Pemberly.

Onder lichte dwang forceer ik mijn dochter mee te doen. Met veel hilariteit verkleden we ons en maken we een paar foto’s. Dochter wordt spontaan gelauwerd als “The Diamond of the Season”.

15:45 uur – Romeinse baden

Een bezoek aan de Romeinse baden is het hoogtepunt van een bezoek aan Bath. Deze bijzondere plek ontstond in de eerste eeuw na Christus toen de Romeinen Engeland hadden veroverd. Op de plek van de huidige baden was een warme bron waar de Romeinen een tempel bouwden. Archeologische vondsten lijken erop te wijzen dat de Kelten al gebruikmaakte van de warme bronnen. Bij een bezoek aan de Romeinse Baden ontdek je de oude Romeinse tempel.

De overblijfselen van het oude Romeinse bad en de bijbehorende tempel zijn onder de huidige gebouwen te vinden. Naast de fundamenten, frigidarium (het koude bad) en de overblijfselen van de oude vloerverwarming, vind je er allerlei Romeinse schatten, die hier zijn opgegraven. Het museum vertelt je het verhaal van de Romeinen in Engeland. De gebouwen op straatniveau komen uit de 19e eeuw. Ontworpen door John Wood the Elder en de Younger. Vanaf het terras met prachtige beelden krijg je al een mooi zicht op het warme bad. Beneden loop je onder de galerij langs het warme bad. Het water hiervan komt uit de Mendip heuvels, vlakbij Bath.

Het is regenwater wat daar de heuvels inzakt om vervolgens opgewarmd te worden door een warme aardlaag. Via een leisteen laag wordt het water weer omhooggestuwd om vervolgens terecht te komen in het warme bad. De Romeinse baden zijn een hele bijzonder bezienswaardigheid. Alsof je een duik neemt in verschillende lagen van de geschiedenis. Het museum is mooi, maar vooral de baden zelf hebben een bijzondere charme. Na een anderhalf uur houden we het voor gezien en gaan op weg naar een pub. Maar niet voor we eerst in een van de mooiste boekenwinkels van Bath zijn geweest.

17:10 uur – Topping Company Sellers

Vlak bij de Roman Baths aan York Street zit een prachtige boekenwinkel. De winkel zit in een oude kerk. Het is een prachtige winkel die van onder tot boven gevuld is met boeken. Hoge kasten en rollende bibliotheektrapjes vullen de wanden. Een heerlijke winkel om te snuffelen. Uiteraard hebben ze mooie ingebonden edities van al Jane Austens werk. Maar daarnaast is er ook een flinke collectie nieuwe uitgaven speciaal gesigneerd door de auteur.
Helaas kunnen we niet veel mee naar huis slepen. Toch koop ik een kleine mooie ingebonden editie van een onbekender nooit voltooid werk van Austen; Lady Susan.

17:12 uur – de pub

We sluiten onze wandeling af in een Engelse pub. The Huntsman is een traditionele Engelse pub met veel lokale biertjes op de tap. Op dit uur is het er gezellig druk met Engelsen die van hun werk afkomen. We nemen een twee lekkere pints van een lokale brouwerij en een alcoholvrije cider voor de puber. Proost!

18:05 uur – even terug naar het hotel

We hebben behoorlijk vermoeide voeten van al dat lopen en gaan even terug naar ons hotel om ons even op te frissen voor het diner. Bath is een compacte stad, waardoor alles lekker dicht bij elkaar is. Maar je loopt daarom wel heel wat af op zo’n dag.

19:00 uur – the Thai Balcony

Op de hoek tussen Cheap Street and Westgate Street vind je the Tai Balcony. Een opvallend restaurant op de eerste verdieping van dit mooie victoriaanse gebouw. Het balkon is versierd met honderden nepseringen die kunst naar beneden zijn gedrapeerd. We zijn hier vandaag al een keer voorbij gekomen en met de afschuwelijk Engelse lunch nog vers in het geheugen kiezen we vanavond veilig voor Thais eten. Via een smalle deur aan de zijkant van het gebouw en nauwe trap naar boven komen we in het restaurant terecht. Het is een klassiek ingericht restaurant met veel goud, rood en Thaise beelden. De ober wijst ons naar een tafeltje van drie en komt al snel met de kaart. We gaan voor een selectie aan Thaise hapjes als voorgerecht en eend en bief als hoofd. We bestellen er een verse ijsthee en enkele Thaise biertjes bij. Het eten komt en snel en is heerlijk. Alles is huisgemaakt en supervers. We hebben een fijne avond bij the Thai Balcony. Een lekkere afsluiting van een leuke dag.

Bath is een prachtig stadje, klein maar fijn, met alle leuk attracties, pubs en restaurants dicht bij elkaar in de buurt. Door de prachtige oude straten, de mooie Georgiaanse architectuur is het net alsof je constant door een filmdecor loopt. Een openluchtmuseum met een moderne twist. Bath is een topbestemming voor je rondreis door Engeland, of een leuke afwisseling als je een keer in Londen bent. Er rijdt een rechtstreekse trein die je in 2 uurtjes van Londen naar Bath brengt.