Het Troodosgebergte vormt het hart van het eiland Cyprus. De hoogste piek van het gebergte is met 1952 meter de berg Olympus. De bekendste bezienswaardigheid in het gebergte is het Kykkosklooster. In de wintermaanden is het gebergte een wintersportgebied. Het zijn voornamelijk locals die er van de sneeuw komen genieten, maar er is een stijgend aantal toeristen dat het eiland in de winter bezoekt. In het gebergte liggen negen Byzantijnse kerken die vanwege hun bijzonder muurschilderingen opgenomen zijn op de Werelderfgoedlijst van de Unesco.

Wie tijdens zijn vakantie weg wil van de drukte en het echte Cyprus wil ontdekken, kan dit doen doormiddel van een autorit door het Troodosgebergte. Zeker op warme dagen kan het hoger gelegen Troodosgebergte een aangename afwisseling zijn voor de soms zo hete plaatsen aan de kust. Vanuit de meeste plaatsen op het eiland kun je binnen een uur in het gebergte zijn. Wij maken de tocht naar het gebergte vanuit de stad Pafos, langs de kust van deze populaire vakantiebestemming zijn er veel resorts en hotels te vinden. Na wat research op internet hebben we wat bijzondere plaatsen en dorpjes gevonden die niet al te ver uit elkaar liggen en die afwisselend genoeg zijn om op een dag te bezoeken.

Het is vandaag onze vierde dag op Cyprus, een warme zondag ergens eind september. We, mijn vader en ik, hebben via Tui.nl een zon, zee en strandvakantie geboekt in een resort iets buiten Pafos. Omdat we tijdens onze vakantie wel het een en ander van het eiland wilden zien hebben we voor de hele week een auto gehuurd. Let wel op: Cyprus is lang een Britse kroonkolonie geweest waardoor er nog steeds links gereden wordt. Om de rit te kunnen maken die we hebben uitgezet, moeten we relatief vroeg opstaan en zitten we al om 08:00 aan het ontbijtbuffet.

08:30 uur – vertrek uit Pafos

Om wat geld uit te sparen heb ik vanuit Nederland mijn eigen navigatie meegenomen, Cyprus ligt in Europa, dus dat moet goed komen. Bij het zoeken naar de eerste tussenstop komen we erachter dat dit dus niet het geval is. Gelukkig behoort Cyprus tot de EU en kunnen we vrij probleemloos gebruik maken van mijn internetbundel, dit geldt voor heel Cyprus. Nadat we de eerste stop gevonden hebben via google maps vertrekken richting het dorpje Fyti. We verlaten Pafos in noordelijke richting en volgens de snelweg naar Polis. Nog voor we goed en wel de buitenwijken van Pafos achter ons hebben gelaten zien we een bordje staan van het Agios Neofytos klooster. Ik kan mij vaag iets herinneren dat ik dit klooster ben tegenkomen in een van de boekjes over Cyprus, we besluiten een kleine omweg te maken.

08:45 uur – Agios Neofytos klooster

Het Agios Neofytos klooster ligt op ongeveer vijf minuten rijden van de doorgaande weg. Het lijkt in eerste instantie een indrukwekkende nieuw en groot gebouw. Als je wat verder doorloopt dan krijg pas echt een beeld van de grootheid van het complex. In deze relatief nieuwe gebouwen is het huidige klooster, een museum en de museumwinkel te vinden. Het oude klooster ligt aan de overzijde van het plein. Deze kamers zouden door de kluizenaar en beroemde Cypriotische Heilige Neofytus zijn uitgegraven. De kamers zijn beschilderd met prachtige fresco’s die uit de twaalfde tot de vijftiende eeuw stammen. De fresco’s vertellen het verhaal van de laatste dagen van Jezus op aarde. De kamertjes zijn erg krap en zeker voor wat langere mensen. Je moet tijdens je bezoek aan de grot moeite doen de fresco’s niet aan te raken.

09:25 uur – Fyti

Na een kort, maar indrukwekkend bezoek aan het klooster rijden we door naar het dorpje Fyti. Het dorpje staat bekend om zijn huisnijverheid; met name om de rijkelijke gekleurde tapijten en dekens. De handgeweven lakens, tafelkleden en tapijten uit Fyti staan bekend als phythkiotika en zijn bekend over het hele eiland. Aangezien het nog redelijk vroeg is voor een zondagmorgen is het museum over de phythkiotika nog gesloten, net als de winkeltjes in het dorp. We lopen een kort rondje door het dorp, bezoeken de kerk en drinken een kopje koffie in de zon op het terras onder de wijnbladeren. De volgende stop is het dorpje Pano Panagia en het Chrysorrogiatissa klooster.

09:50 uur – Kannaviou dam

Als we ongeveer tien minuten aan het rijden zijn door het wat desolate landschap van dit deel van het Troodosgebergte komen we de Kannaviou dam tegen. Deze dam behoord tot de grootste van Cyprus, hij is zeshonderd meter land, zeventig meter hoog en kan achttien miljoen liter water vasthouden. Het is een relatief nieuwe dam, de bouw startte in het jaar 2000 en werd voltooid in 2006. De dam is geen omweg waard, maar kom je er langs stop dan even voor wat foto’s.

10:10 uur – Pano Panagia

Het dorpje Pano Panagia is eigenlijk niet ons doel, maar we stoppen er toch even. We bezoeken de twee belangrijkste bezienswaardigheden van het dorp. Het geboortehuis van aartsbisschop Makarios de derde, de eerste president van onafhankelijk Cyprus en de Grieks-orthodoxe kerk. Jammer genoeg was het museum in het geboortehuis van aartsbisschop Makarios de derde nog niet of helemaal niet geopend. Na een minuut of vijf verlaten we het dorp weer en rijden door naar het Chrysorrogiatissa klooster.

10:20 uur – Chrysorrogiatissa klooster

Het Chrysorrogiatissa klooster behoort samen met het Kykkosklooster en het Timios Stravrosklooster in Omodos tot de mooiste en belangrijkste kloosters van het Troodosgebergte. Het klooster ligt op ongeveer achthonderd meter hoogte en is gewijd aan de “Onze-Lieve-Vrouwe van de Gouden Granaatappel”. Het klooster is gesticht door de kluizenaar Ignatius nadat hij een icoon van Maria had gevonden. Na de vondst verscheen de Maagd Maria aan hem en gaf hem opdracht het klooster te stichtten. In 1152 werd het klooster gesticht en het gevonden icoon, dat geschilderd zou zijn door de evangelist Lucas, ligt nog steeds in het klooster.
Het klooster heeft een hele andere opzet dan de meeste kloosters in de omgeving. Het belangrijkste verschil is dat het een driehoekige vorm heeft. Dit zorgt ervoor dat je moeilijk de grote van het klooster kunt inschatten. Het Chrysorrogiatissa klooster wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt als klooster. Je kunt het klooster wel bezoeken, maar je dient wel de lokale gebruiken in acht te nemen, draag bedekkende kleding en maak geen foto’s aan de binnenzijde van de kerk. Voor de poort van het klooster staat vaak een klein marktje waar je allerlei lokale producten kunt kopen.

11:00 uur – Cedervallei

Ons volgende doel is het Kykkosklooster om er te komen kun je ervoor kiezen om dwars door de Cedervallei rijden. Dit is qua kilometers niet heel veel verder, wel zal je door de vele bochten in de weg behoorlijk wat langer over de tocht doen. Dit is overigens meer dan de moeite waard. De Cedervallei is bezaaid met duizenden cederbomen waardoor de vallei een hele andere uitzicht biedt dan de meest andere plaatsen in het Troodosgebergte. Het is tevens de perfecte plaats voor een wandeling door het gebergte. In de vallei beginnen meerdere wandelingen, sommige komen uiteindelijk uit bij watervallen. Als je geluk hebt kun je tijdens je wandeling een moeflon tegenkomen. Rij je door de Cedervallei, stop dan een paar keer om van het fantastische uitzicht te genieten. Op zonnige dagen heb je er de mooiste vergezichten van het hele eiland. Indien mogelijk rij met de ramen open en laat de geur van de vallei binnen.

11:35 uur – het Kykkosklooster

Na een bochtig ritje zijn we blij even de benen te kunnen strekken. Als we bij het klooster aankomen is het wel even wennen. Op alle plekken die we vandaag bezocht hadden waren we ongeveer de enige toeristen. Het klooster is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Cyprus en dat is te merken. Bussen vol toeristen worden er bij het klooster uitgeladen. Bij het binnenlopen van de kerk wordt er van je verwacht, indien je een korte broek draagt of een T-shirt met korte mouwen, je een bedekkend gewaad aantrekt. Het Kykkosklooster of Iera Moni tis Panagio tou Kykko-klooster zoals het klooster eigenlijk heet, kan gratis bezocht worden, maar er wordt wel een vrijwillige bijdrage gevraagd om het klooster te kunnen onderhouden. Zo goed als alle muren en plafonds van het klooster zijn bedekt met prachtige mozaïeken en muurschilderingen. Het meest indrukwekkende en drukste deel van het klooster is de kerk van het klooster.
De belangrijkste kunstschatten van het klooster worden bewaard in het museum. Om dit te kunnen bezoeken moet je wel een entree betalen. Na een half uurtje in het klooster is het tijd geworden om het volgende dorpje te bezoeken.

12:30 uur – Pedoulas

In het dorpje Pedoulas is een van de negen beschilderde kerken te vinden die terug te vinden is op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. We parkeren onze auto in het “centrum” van het dorp en lopen een klein stukje de heuvel af tot we bij de kerk van Aartsengel Michael uitkomen. Deze bijzondere kerk uit de vijftiende eeuw kan zonder problemen bezocht worden. De deur staat er overdag altijd open en je kunt er zonder begeleiding naar binnen. We bewonderen de bijzondere fresco’s en iconen en brengen een bezoek aan het Byzantijns museum aan de overzijde van de kerk. In het museum zijn verschillende iconen, kerkelijk kunst en wat bodemvondsten te zien. Al met al de moeite van het bezoeken waard.

Voordat we teruglopen naar de auto brengen we eerst nog een bezoekje aan de Kerk van het heilige Kruis. Volgens een legende zou er in de kerk een stukje hout van het kruis van Jezus bewaard worden. Als we teruglopen van de kerk bedenken we dat we geen zin hebben om het folkloristisch museum van het dorp te bezoeken, maar dat we gaan lunchen. Het hele dorp ruikt namelijk naar gebakken vlees.

13:15 uur – lunch

We hebben geluk, iedere zondag worden er bij het lokale restaurant schapenbouten gebraden boven gloeiende houtskolen. We nemen plaats op het terras en zonder de kaart te vragen maken we de ober duidelijk dat we het vlees van de grill willen. We bestellen er een biertje bij en wat frietjes. Het gegrilde vlees is knapperig gebakken en smaakt fantastisch, het bier is koud en de frietjes zout. Kortom de ideale maaltijd om weer op krachten te komen na de lange rit en ons voor te bereiden op de rest van de dag. We nemen nog een kopje koffie en rijden door naar het volgende dorp.

14:30 uur – Kakopetria

Na ongeveer twintig minuten rijden komen we aan bij het dorpje Kakopetria. Het dorp behoort tot de mooiste dorpen van Cyprus. Met name het historische centrum van Kakopetria is erg geschikt voor een korte wandeling. De belangrijkste toeristische bezienswaardigheid van het dorp is de wijn die er geproduceerd wordt. Kakopetria staat bekend om zijn uitstekende wijn. Het milde klimaat in en rondom het dorp zorgt ervoor dat de wijnen uit Kakopetria tot de beste van het eiland behoren. Tijdens je wandeling door het historische deel van het dorp zal je meerdere proeflokalen en bars tegenkomen die hun eigen wijn verkopen. Ga tijdens je bezoek aan Kakopetria zeker even langs de Agios Nikolaos tis Stegis. Dit is een van de beschilderde kerken die terug te vinden is op de werelderfgoedlijst van de Unesco. De kerk ligt op ongeveer vijf kilometer van het dorp in de Solea vallei, wij hebben de kerk helaas gemist. Wij sluiten ons bezoek aan het dorp met een wandeling langs de rivier en lopen via wat bruggetjes en trappen terug naar de auto.

15:45 uur – Omodos

Het dorp Omodos behoort tot de drukstbezochte dorpen van het Troodosgebertgte. Net als Kakopetris en het Lofou staat het dorp bekend om zijn wijnen. Anders dan de meeste dorpen is Omodos een redelijk ruim opgezet dorp met verschillende pleinen die bijna allemaal gevuld zijn met terrassen. Naast de verschillende wijnen staat het dorp ook bekend om zijn kant, dat hier papilla genoemd wordt en het arkantena-brood. Dit ringvormige brood wordt gemaakt met het schuim van gegiste kikkererwten. Dit klinkt viezer dan dat het smaakt. Omdat Omodos een echte toeristische bestemming is, mist het wel wat authenticiteit. Het centrum van het dorp is voor het grootste deel gevuld met souvenirwinkels die olijfolie, wijn, brood, zilveren sieraden en andere typische lokale producten verkopen. Het middelpunt van het dorp wordt gevormd door het Timios Stavrosklooster.

16:05 uur – Timios Stavrosklooster

Het Timios Stavrosklooster is een Cypriotisch-orthodoxklooster, dat vandaag de dag niet meer gebruikt wordt als klooster, de kerk van het klooster is nog wel in gebruik. Zorg dus voor gepaste kleding als je het klooster wil bezoeken. Wij lopen een klein rondje in het klooster, bezoeken de kerk en komen tot de conclusie dat het van de drie kloosters die we vandaag bezocht hebben, het de minst mooie is. Toch is een bezoek aan het Timios Stravrosklooster zeker de moeite waard. In plaats van het klooster bezoeken kun je er natuurlijk ook voor kiezen om de lokale lekkernijen te proberen op een van de terrassen. In de kerk van het klooster zou een stukje touw bewaard worden waar Jezus mee aan het kruis is gehangen. Deze relikwie zou aan de kerk geschonken zijn door de moeder van keizer Constantijn.

Vanuit Omodos vervolgen we onze weg naar het laatste dorpje van onze rondrit door het Troodosgebergte, Lofou. Net als de twee voorgaande dorpen staat het dorp bekend als om zijn wijnen. De kwaliteit van de wijn in Lofou is vanwege het zachte klimaat in het dorp erg hoog. We hebben de hele dag de wijnproeverijen afgeslagen en gewacht tot we in Lofou waren, waar volgens sommige bronnen de beste wijn van het land gemaakt wordt.

17:40 uur – Lofou

Na wederom een prachtige rit door de bergen komen we na ongeveer twintig minuten rijden aan in Lofou. De eerste aanblikken van het dorp zijn erg hoopvol. We parkeren de auto naast de kerk en lopen langzaam het dorp binnen. Overigens niet voordat we eerst even genieten van het geweldige uitzicht over het dorp.

We dalen via wat smalle straatjes af naar het centrum van het dorp en komen erachter dat het hele dorp is uitgestorven, de weinige winkels, bars en restaurants in het dorp zijn op een na allemaal gesloten. De ene die wel open is, ziet er niet erg aanlokkelijk uit en besluiten een klein rondje in het dorp te lopen. Het hele dorp is aan het einde van de vorige eeuw prachtig gerestaureerd waardoor het een hele andere uitstraling heeft als de meeste dorpen in het Troodosgebergte. De renovatie was nodig omdat een groot deel van de bewoners het dorp verlaten hadden om op andere plaatsen werk te zoeken waardoor het dorp bijna tot een spookdorp geworden was. Door de renovatie en het feit dat de Britten Lofou hebben omgedoopt tot wijndorp maakt dat Lofou vandaag de dag een populaire toeristische bestemming is. Behalve als wij het dorp bezoeken….

Een beetje teleurgesteld gaan we op weg naar het laatste hoogtepunt van onze rondrit. Deze is niet te vinden in het Troodosgebergte maar langs de kust op weg naar Pafos. We willen de dag afsluiten met de zonsondergang bij de Rots van Aphrodite. Vanaf Lofou is dat, mits het niet al te veel tegen zit, ongeveer drie kwartier rijden.

18:45 uur – uitzicht op de Rots van Aphrodite

Nog voordat we bij de rots aankomen worden we verrast door het uitzicht. We stoppen onderweg dan ook meerdere keren om hiervan te genieten.

19:00 uur – Rots van Aphrodite

Als we uiteindelijk aankomen bij de rots hebben we nog net genoeg tijd om even een te gaan zwemmen voordat de zon helemaal in de zee zakt. Volgens de legende, zou je voor ieder rondje dat je tijdens zonsondergang rondom de rots zwemt een jaar jonger worden. Dit was het geheim achter de eeuwige schoonheid van Aphrodite. Hoewel de duik in de zee erg verfrissend was blijk na een blik in de spiegel dat we er niet jonger op zijn geworden. We zijn overigens niet de enige die deze plaats hebben uitgekozen, langzaamaan wordt het steeds drukker met toeristen en locals die hier de zonsondergang willen zien. Opvallend was dat er meerdere pasgetrouwde stelletjes op de stranden foto’s aan het maken waren. Als de laatste zonnestralen verdwijnen in de Middellandse Zee is het tijd geworden om terug te gaan richting Pafos.

20:20 uur – diner in Pafos

We slaan de all-inclusieve in ons hotel een dagje over en kiezen ervoor om een hapje te gaan eten in Pafos. We komen uiteindelijk terecht bij Mysterium, een restaurant aan de Tombs of the King Avenue. Bijzonder aan dit restaurant is dat het dienst doet als galerie. Eten en kunst kijken tegelijkertijd. Aangezien het nog steeds erg lekker is buiten besluiten ondanks dit, toch buiten op het terras te eten. Al voorgerecht neem ik de octopus en als hoofd de kabeljauw. Allebei prachtig geserveerd en goed bereid. Mysterium is een aanrader als je net wat luxer uit eten wilt als de gemiddelde restaurants in dit deel van de stad. Na de koffie gaan we vermoeid van de dag terug naar het hotel.

Achteraf gezien hadden we de tocht misschien iets korter moeten maken, aangezien het nu wel heel veel rijden was tussen de verschillende plaatsen en dorpen. Toch is het een roadtrip geworden om nooit meer te vergeten. De combinatie van de gastvrije bevolking in de verschillende dorpjes, het lekkere eten en de bijzondere kerken en kloosters hebben ervoor gezorgd dat het een erg afwisselende dag is geweest.