Deze zomervakantie staat bij mijn gezin in het teken van safari. We hebben een combinatiereis geboekt waarbij we Kenia en Tanzania bezoeken. Tijdens deze privérondreis maken we een tiental zogenaamde gamedrives in verschillende nationale parken en natuurreservaten die in deze twee Afrikaanse landen te vinden zijn. Het eerste reisdeel, Kenia, hebben we inmiddels achter de rug. Gisteren zijn we over de weg van Kenia naar Tanzania gereisd, waar we als eerste de Ngorongoro-krater gaan bezoeken. We gaan met de auto afdalen in de grootste caldera ter wereld die nog helemaal intact is. Daar leven tienduizenden zoogdieren in een beschermd natuurgebied. Tijdens deze ‘in 12 uur’ neem ik je mee naar dit fraaie stukje natuur in Tanzania.
We hebben vannacht in het Ngorongoro Farmhouse geslapen. Deze luxe accommodatie ligt op enkele kilometers van de oostelijke toegangspoort tot het Ngorongoro National Park. We kunnen daardoor vrij snel in het park zijn dat sinds 1979 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat en tot de absolute hoogtepunten van Tanzania behoort. De krater heeft een oppervlakte van ongeveer 260 vierkante kilometer en ligt ongeveer zeshonderd meter dieper dan de kraterrand. De rand is dicht bebost, terwijl de laagste plekken binnen de caldera beduidend opener van structuur zijn. Er is één grote wateroppervlakte te vinden in de krater: Lake Magadi. Dit is een zoutwatermeer.
Vandaag ga ik op pad met mijn gezin en de lokale gids die de vierwielaangedreven Toyota Landcruiser over de onverharde paden in de Ngorongoro-krater zal sturen. De keuze voor Tanzania als gezinsreis is vooral het initiatief van mijn vrouw Silvia. Zowel zij als mijn twee dochters Femke en Babette waren nog nooit op het continent Afrika geweest en zijn ook nog niet eerder op safari geweest. Volgens de kenners is dan Tanzania één van de beste reisbestemmingen die je kunt kiezen voor een eerste safari in Afrika. We hebben gekozen voor een privérondreis waarbij we zowel in Kenia als in Tanzania met een eigen gids/chauffeur op pad gaan. We hoeven de auto ook verder met niemand te delen. Wij ervaren dit als veel aangenamer dan een groepsrondreis zoals we die in Cuba en Vietnam beleefd hebben.
Het is juli, wat hier in Tanzania het droge seizoen betekent. Vanaf juni neemt de hoeveelheid neerslag snel af en zie je het landschap in vrij snel tempo droger worden. Voor een safari is dit één van de beste momenten omdat de wegen veel beter begaanbaar zijn dan in het regenseizoen. Vooral de soms vrij steile toegangswegen tot de caldera kunnen tijdens de natte periode redelijk onbegaanbaar worden, zelfs met een vierwielaangedreven auto. Ik neem je vandaag mee op safari door de Ngorongoro-krater.
06:45 uur – opstaan
Voor mijn gevoel staan we laat op vandaag. De afgelopen dagen stonden we ergens tussen half zes en half zeven op. Vandaag hoeven we pas om acht uur op pad, dus kunnen we iets langer blijven liggen. We hebben allemaal heerlijk geslapen. De Ngorongoro Farmhouse is een geweldige plek om te overnachten. Prachtige kamers, heerlijke bedden en vooral fantastisch personeel dat ons echt helemaal in de watten legt. Zo troffen we gisteravond warme kruiken in onze bedden aan, omdat het ‘s nachts nogal kan afkoelen.
Op het moment dat ik naar buiten kijk geniet ik van een prachtig uitzicht. Dit hotel is gelegen in een groene vruchtbare setting. Van oorsprong is het een boerderij. Nog steeds wordt er koffie verbouwd en komen ook alle groentes en fruit uit eigen tuin.
Omdat we vandaag de groene Ngorongoro krater ingaan verwacht ik ook redelijk wat insecten. Ik doe daarom een lange broek aan en een vest met lange mouwen. Mijn handen, voorhoofd en nek bespray ik met een anti-insectenmiddel.
07:25 uur – ontbijt
We hebben ontbijt in de vorm van een buffet. In vergelijking tot eerdere hotels is dit het beste ontbijt dat we tot heden gehad hebben. Voor mijn vrouw is er zelfs glutenvrije cake, zodat ze deze ochtend niet aangewezen is op ei en fruit. In plaats van vruchtensappen uit een fabriek hebben we vers vruchtensap en nog lekkerder: verse icetea in verschillende smaken zoals hibiscus. Het belangrijkste is dat we kunnen genieten van een heerlijke bak koffie. Daar hadden we eigenlijk ook wel een beetje op gehoopt aangezien ze hier zelf koffie verbouwen.
08:00 uur – lunchbox samenstellen
Vandaag zullen we in de Ngorongoro krater picknicken. We moeten daarom een lunchbox meenemen, want winkeltjes of restaurants zul je in de krater niet tegenkomen. In Kenia kregen we iedere keer een door het hotel samengestelde lunchbox mee. Daar aten we vaak maar de helft van op. Het ongekoelde vlees lieten we bijvoorbeeld al onaangetast in de box zitten. Hier in het Ngorongoro Farmhouse hebben ze het beter geregeld: je stelt je eigen lunchbox samen. Dat doe je in een vierkante kartonnen doos. Je pakt eerst je drinken (vruchtensap en/of water) en gaat daarna naar de toonbank waar je aangeeft wat je wilt hebben. We maken allemaal ons lunchpakket gereed en Babette schrijft er onze namen op. Vervolgens stappen we in de verlengde Toyota Landcruiser voor een dagje door de Ngorongoro krater.
08:30 uur – toegang tot het park
De toegang tot het Ngorongoro National Park ligt vlak bij onze accommodatie. We rijden er in vijf minuten naartoe. Voordat we naar binnen kunnen is onze gids/chauffeur Moses nog een 10-15 minuten bezig om het papierwerk te regelen om het nationale park binnen te mogen. Iedere auto die naar binnen gaat moet geldige tickets voor alle inzittenden hebben. Daarnaast wordt ook het naar binnen gaan van het park geregistreerd. Dat is om te controleren dat wie er in gaat, ook weer naar buiten gaat. Als een geregistreerde auto zich niet voor sluiting gemeld heeft bij een poort dan gaan de rangers zoeken. Er kan immers iets gebeurd zijn. De auto’s hebben het soms zwaar te verduren op de hobbelige zandwegen.
08:45 uur – uitzicht op de krater
Vlak nadat we het park ingegaan komen we bij een uitzichtpunt uit. Hier stoppen we even om van het uitzicht op de krater te genieten. In eerste instantie lijkt het erop dat het hierboven te bewolkt is, maar we hebben gelukkig toch al een redelijk zicht op de 126 vierkante kilometer grote krater. We kunnen vanaf deze hoogte (pakweg 2300 meter boven zeeniveau) de kuddes dieren al zien lopen. Door de hoogte voelt het ook fris aan. Ik schat dat het een graad of tien is.
08:55 uur – 2 olifanten
Al snel zien we de eerste twee dieren: olifanten. Ze staan langs de weg wortels uit de grond te halen om op te eten. We kunnen op pakweg twee meter afstand foto’s van ze maken. Nog nooit ben ik zo dicht bij wilde olifanten geweest.
Vervolgens rijden we drie kwartier over de kraterrand om bij de weg te komen waar we af kunnen dalen.
09:40 uur – afdalen
We maken een korte stop zodat onze gids Moses ons aan kan melden en wij een korte sanitaire stop kunnen maken. In de tussentijd opent Moses het dak van de 4×4. Alle safari-auto’s in Tanzania hebben zo’n opklapbaar dak, zodat je een 360 graden uitzicht hebt op de omgeving en op de dieren.
De totale afdaling is ongeveer zevenhonderd meter. Na een tiental minuten hebben we een mooi uitzicht op de krater. We stoppen om vanuit de auto even wat foto’s te maken. Je kunt goed zien dat de zon langzaamaan door de wolken komt.
10:00 uur – in de caldera
We zijn in de caldera gearriveerd. Al vrij snel zien we de eerste dieren: struisvogels, gazelles, gnoes, zebra’s en buffels. Iets verderop zien we een gier vlees eten en een jakhals die ook met een stuk vlees rondlopen. De gier eet wat hij nodig heeft en vliegt weer weg. Als hij teveel eet dan wordt hij te zwaar en kan hij moeite krijgen om op te stijgen. Daarom eet een gier zelden teveel.
Zodra we verder de krater ingaan worden de kuddes dieren groter. Zo zien we een grote groep zebra’s en daar vlakbij een groot aantal buffels.
Honderd meter verderop ligt een leeuwenkoppel. Het mannetje heeft mooie manen zoals je ze bij een leeuwenkoning verwacht. Ze liggen zo te zien in diepe slaap. Waarschijnlijk zitten ze in hun paringsweek, waarbij ze gedurende vijf tot zeven dagen volop paren. Tussentijds slapen ze veel en jagen ze niet. Vandaar dat het wild in de buurt weinig te vrezen heeft van deze leeuwen op dit moment.
Waar wij samen met pakweg twintig andere auto’s op gepaste afstand van de leeuwen blijven, daar is er één auto die tot op een meter afstand van het koppel rijdt en daar stil gaat staan. Ten eerste kunnen ze daarmee de leeuwen verstoren, ten tweede ontnemen ze ons zicht op de leeuwen. Op het moment dat deze auto doorrijdt krijgen ze een applaus omdat ze weggaan. Onbegrijpelijk dat een gids niet de ongeschreven regels van het park respecteert.
Vijf minuten later passeert een tweede auto de leeuwen op korte afstand waardoor het mannetje zijn kop even omhoog steekt. Voor mij we even een moment dat ik een betere foto kan maken, maar dit hoort niet zo.
Vijftig meter verderop ligt een tweede mannetjesleeuw te slapen. Hij ligt op zijn rug lekker te genieten van het zonnetje. Hij doet ons aan onze hond denken die ook graag op zijn rug slaapt.
Op twee verschillende plekken komen we een nijlpaard tegen. Deze amfibieën vind en altijd in of in de buurt van water. Omdat het nu redelijk fris is komen deze dieren nu ook uit het water. Hun huid is vrij gevoelig zodat ze bij warm zonnig weer grotendeels onder water blijven. Vaak zie je dan alleen het bovenste deel van hun kop.
Wat verderop zien we weer een leeuwenkoppel. Ook dit stel ligt te chillen in het gras. Af en toe steekt het mannetje zijn kop op, maar verder is er weinig activiteit.
We hebben geluk. Op grote afstand zien we twee zwarte neushoorns: een moeder met een kind. Moses vertelt ons dat er slechts zeven neushoorns in heel de krater leven. Mazzel dus dat we deze twee met uitsterven bedreigde dieren spotten. De afstand tot de dieren is naar schatting meer dan 500 meter. Een verrekijker zorgt ervoor dat we toch een redelijk goed beeld hebben. Met de fotocamera is het iets lastiger, zelfs met een telelens.
Pakweg een kilometer verder stoppen we weer. Aan de linkerkant staat een enorme kudde gnoes en rechts staat een groepje van pakweg tien Thompsongazelles. Deze gazellesoort herken je aan de grote zwarte streep aan de zijkant. Je ziet ze in verschillende natuurparken in Tanzania.
12:20 uur – Hippo Pool
We stoppen even bij een plek waar je gegarandeerd nijlpaarden kunt zien: de Hippo Pool. We zien hier meer dan twintig nijlpaarden, waaronder enkele jonkies. De slaan ze gedurende bijna een half uur gade. Zo zien we ze rollen in de modder, zwiepen met hun staarten en af en toe doet er eentje hun zijn bek open.
Terwijl we staan toe te kijken verlaat een deel van de nijlpaarden deze poel. Volgens onze gids doen ze dat omdat het hier wat te warm voor ze wordt. Ze lopen in een laag tempo richting een wat dieper water zodat ze wat verder onder water kunnen.
13:10 uur – lunch
Het is lunchtijd. In het park zijn een paar picknickplaatsen. Het zijn open plekken waar geen hek omheen staat. In principe kunnen hier dus ook dieren komen. Wij nuttigen onze lunch bij de Ngoitoktok picknickplaats. Dit is bij een klein meer waar ook enkele nijlpaarden zitten. Zolang deze dieren in het water zitten vormen ze geen gevaar voor ons.
Eerst maken we allemaal even gebruik van de aanwezige toiletten. De enorme hoeveelheid auto’s die hier staan doen het ergste vermoeden qua hygiënische omstandigheden. Helaas heb ik gelijk.
Omdat de vogels het ook op het eten van mensen voorzien hebben moeten we in de auto eten. Je ziet vrijwel niemand buiten de auto eten, op een enkeling na. Het is belangrijk voor de dieren dat ze niet in aanraking komen met menseneten. Als ze door ons aan voedsel komen dan verliezen ze de drang om hun eten uit de natuur te halen. Omdat we onze lunchpakketten zelf samengesteld hebben laten we het ons prima smaken. Deze manier van lunchboxen meegeven is daarom veel efficiënter dan hoe wij het in Kenia meegemaakt hebben. Daar kregen we een door het hotel samengestelde box mee die we uiteindelijk maar voor de helft opaten. De rest gaven we dan weg aan locals die we onderweg tegenkwamen.
Na de lunch maken we nog wat foto’s van elkaar bij het water. Zo maakt mijn oudste dochter een foto van mij met mijn telefoon die ik waarschijnlijk als nieuwe kopfoto ga gebruiken voor mijn Facebookpagina ‘Patrick op reis’.
14:00 uur – vervolg rondrit
Het is tijd om aan het tweede deel van de gamedrive te beginnen. We hebben geen speciaal doel. We zullen zien welke dieren ons pad gaan kruisen.
Onderweg komen we weer allerlei dieren tegen. Na een paar dagen safari begin je sommige diersoorten bijna als ‘normaal’ te beschouwen. We stoppen niet bij ieder dier of groepje dieren. Ik beschrijf in dit verhaal ook lang niet alles wat ik zie. Het zou dan meer dan tienduizend woorden nodig hebben en veelvuldig in herhaling vallen.
Een dier dat ik zeker even moet noemen is een olifant. Het is overduidelijk een mannetje. Hij loopt hier in z’n eentje wat te grazen tussen de gnoes. De herbivoren kunnen allemaal prima met elkaar in vriendschap leven. Ze vormen immers geen enkele bedreiging voor elkaar.
Wat verderop komen we weer wat nijlpaarden tegen. Deze liggen half in de modder. Op het moment dat ze opstaan lijkt het net of ze twee kleuren hebben: donkergrijs aan de bovenkant en lichter grijs op de onderste helft. Het doet me denken aan sommige auto’s eind jaren zeventig of begin jaren tachtig die in twee kleuren uitgevoerd werden. Vooral Ford had deed dat op sommige automodellen meen ik me te herinneren.
Voordat we het park gaan verlaten zien we van afstand nog zeven leeuwinnen. Ze liggen op hun gemak te rusten. Ook hier liggen er twee op hun rug te slapen. De andere dieren in de buurt zijn op dit moment veilig voor deze roofdieren.
15:20 uur – weer naar boven
In twintig minuten tijd rijden we naar boven. Dat doen we via een andere weg dan die we vanochtend gebruikt hebben om af te dalen. Het is een verharde eenrichtingsweg die op sommige stukken redelijk steil is. Dat de weg verhard is begrijp ik wel, want bij regen zou de modder de weg onbegaanbaar maken.
Femke en ik blijven de hele rit naar boven staan om onderweg continu van het veranderende uitzicht op de valei te kunnen bekijken. Wat is dit een mooi plaatje, zeg!
Op het moment dat we op de rand van de krater aangekomen zijn sluit Moses het dak van de 4×4. De rest van de route zal zeer stoffig zijn. Zo voorkomen we dat we helemaal roodbruin van het stof terug in het hotel zullen arriveren.
15:50 uur – uitzichtpunt deel twee
We zijn weer terug op het uitzichtpunt waar we vanochtend ook waren. De wolken zijn nu bijna geheel verdwenen, waardoor je de krater nu nog veel beter kunt bekijken. De waterpartijen vormen een mooi contrast in het geelgroene landschap waar we op neerkijken. Natuurlijk maken we ook hier weer wat foto’s. Na tien minuten rijden we verder richting de uitgang van het nationale park.
16:30 uur – koffietoer
We zijn iets tegen half vijf terug in ons hotel. Daardoor zijn we net op tijd voor de dagelijkse koffietoer die gasten hier kunnen volgen. Deze rondleiding is gratis. Onze gids is een ‘assistant chief’ van een lokale stam uit de buurt. Hij vertelt ons over het leven in de stam en over de boerderij. Tot 2001 was dit een stuk land waar niets mee gedaan werd. De huidige eigenaar kocht het in 2001 en maakte er een boerderij/hotel van. Hij liet 52 gastenkamers bouwen en uiteindelijk ook zo’n zestig hectare grond geschikt maken voor landbouw en veeteelt. Het hotel is daardoor vrijwel geheel zelfvoorzienend als het aankomt op voedsel.
In totaal is 9 hectare ingericht als koffieplantage. Hier verbouwt men Arabica koffie. Hij laat ons de koffiebonen zien. De groene bonen zijn nog niet rijp, de rode zijn dat wel. Omdat de rode en groene bonen door elkaar aan de plant zitten moeten ze met de hand geplukt worden. Dit geschiedt tussen eind juni en oktober. Daarna begint het pellen, drogen en fermenteren. Het verdere proces mogen jullie opzoeken op Wikipedia of in een ouderwetse encyclopedie.
De gids laat ons ook een deel van de tuin zien waar de verse groentes en vruchten geteeld worden zoals avocado, bananen, uien, papaja’s, rode kool en broccoli. De groentes staan er dankzij de vruchtbare vulkaangrond en voldoende besproeiing in het droge seizoen prima bij. Na de één uur durende rondleidt geven de meisjes hem ieder 10.000 Tanzaniaanse schilling fooi. Dat is ongeveer tien dollar. Hij heeft ons zoveel info gegeven dat hij het wat ons betreft zeker verdiend heeft.
17:30 uur – biertje
We hebben dorst gekregen van de rondleiding en de dag in de krater. Op het terras kunnen we nog lekker in het zonnetje zitten. Dat doen we onder het genot van een glas bier (en frisdrank voor de meiden). Silvia bestelt twee lokale bieren voor ons: een Safari en een Kilimanjaro. We krijgen halve liters geserveerd. Halverwege de glazen ruilen we met elkaar zodat we allebei de bieren kunnen proeven. We zijn eenduidig over welk bier het lekkerste is: Safari.
18:10 uur – opfrissen
De stoffige dag is in onze huid, ons haar en onze kleren gaan zitten. Hoog tijd om te douchen dus. Door de hoogte koelt het vrij snel af. Een prima tijdstip dus voor een goede wasbeurt.
19:00 uur – dansen met de locals
We zijn terug bij het restaurant waar we om zeven uur kunnen genieten van lokale muziek en dans. Dit wordt verzorgd door twee mannen en twee vrouwen, waaronder de man die ons de koffietoer gaf. Na het eerste nummer worden de vrouwen van het terras geplukt om mee te doen. Ook mijn vrouw en dochters zijn de pineut. Ze ‘moeten’ meedoen aan de dans. Ik film een stukje en maak wat foto’s als blijvende herinnering aan dit moment.
Ook ikzelf ontkom er niet aan om mee te doen. Na de dames zijn de heren aan de beurt en onder lichte dwang van mijn dochters mag ik ook mijn soepele bewegingen demonstreren. Ik stribbel even tegen totdat ik weet dat dat zinloos is. Uiteindelijk doe ik vol overgave mee terwijl de meiden me toelachen of uitlachen. Het is mij niet helemaal duidelijk wat het geval is. Ze vermaken zich in ieder geval prima omdat hun pa/man ook eens een keertje meedoet. Normaal ben ik liever toeschouwer dan deelnemer.
19:30 uur – diner
Na de dans is het tijd om te gaan eten. We weten van gisteren al dat het eten hier erg goed is. We hadden sinds het begin van onze safari naar Kenia en Tanzania nog niet zo goed gegeten. Denk hierbij niet aan Michelinsterwaardige gerechten, maar gewoon aan goed en smaakvol eten waar veel aandacht aan besteed is. Ook de bediening is geweldig. Ze zijn vriendelijk, attent en ze nemen de moeite om ons wat woordjes Swahili te leren. Dat is de taal die men in Tanzania spreekt.
Het diner start met soep. Vandaag hebben we groentesoep met gepureerde groentes. Dit valt niet bij iedereen van ons gezelschap in de smaak. Ik vind het best lekker, maar vond de pompoensoep gisteren lekkerder. Als hoofdgerecht nemen we allemaal de vers bereide wokschotel. Je kiest zelf je groente die je op een bord schept. Vervolgens wordt dit voor je neus in een wok klaargemaakt. Je kunt er bief of kip aan toe laten voegen. Ik kies voor de stukjes bief, die voorgegaard in de pan geschept worden. Ik laat er gember, knoflook, chili, sojasaus en oestersaus aan toevoegen. Nadat mijn wokschotel klaar is schep ik er twee goede lepels witte rijst bij. Het smaakt heerlijk. Als dessert laat ik me even verwennen met een klein stukje taart.
20:45 uur – rond het kampvuur
We sluiten de dag af rond het kampvuur dat buiten gemaakt is. Omdat het ‘s avonds vrij snel afkoelt is dit een heerlijk plekje om lekker nog even buiten te zitten. De meisjes hebben vooral nog even contact met vriendjes en vriendinnen die in Nederland of elders zijn. Ik klets nog even na met mijn vrouw. Iets na negenen keren we terug naar onze kamers. Onze geweldige dag in de Ngorongoro krater zit er op. Morgen vertrekken we naar het Serengeti National Park.
Terugblik op deze dag
Voordat ik deze reportage begon te maken heb ik een keuze moeten maken: ga ik een ‘in 12 uur’-verhaal schrijven over de Ngorongoro-krater of wacht ik twee dagen en maak ik dan een reportage over een dag in het enorme Serengeti National Park. Bij het grote publiek is de Serengeti veel bekender, wat vooral is vanwege de grote migratie die iedere zomer plaatsvindt. Mijn keuze voor de Ngorongoro-krater is vooral gebaseerd op het feit dat ik in Kenia al de reportage heb gemaakt over een dag in het Masai Mara National Park. Dat natuurpark ligt in het verlengde van de Serengeti. Je mag misschien wel stellen dat Masai Mara en Serengeti eigenlijk één natuurgebied is dat verdeeld is over twee landen. Omdat er zoveel overeenkomsten zijn tussen deze twee parken heb ik besloten om voor Tanzania mijn keuze op een verhaal over de Ngorongoro-krater te laten vallen. Achteraf ben ik blij met deze beslissing omdat blijkt dat het latere bezoek aan de Serengeti inderdaad vrij veel overeenkomsten vertoont met het bezoek aan Masai Mara. Daarnaast zijn we alle vier van mening dat de dag in de Ngorongoro-krater tot onze hoogtepunten van ons Afrikaanse avontuur behoort.
Zelf deze reis maken?
De reis die wij gemaakt hebben is geboekt bij NRV. Het betreft de rondreis ‘Indrukwekkend Tanzania & Kenia’. Wil je alleen Tanzania zien of een andere combinatiereis van Tanzania met Kenia maken dan heeft NRV nog een aantal andere privéreizen die je kunt boeken. Bekijk hier het volledige aanbod van NRV in Tanzania. Er zijn natuurlijk nog meer organisaties die Tanzania aanbieden vanuit Nederland. Het voordeel van NRV vinden wij dat je vrijwel nergens bij na hoeft te denken, maar ook niet met een groep op stap hoeft.
Wat een ongelooflijk gave reis hebben jullie gemaakt, zeg! Ben helemaal jaloers. Wil al jaren met mijn gezin naar Tanzania om op safari te gaan, maar de prijzen laten het niet toe. Vraag me af waarom het allemaal zo duur moet zijn. Nu ik je verhaal lees ga ik toch overwegen om een jaar niet op vakantie te gaan om het jaar daarna eindelijk mijn droomreis naar Tanzania te kunnen maken.