Montenegro; een klein relatief jong land aan de Adriatische Zee op het Balkan schiereiland. Montenegro is net als zijn meeste buurlanden onderdeel geweest van Joegoslavië, waardoor ze voor een deel dezelfde geschiedenis hebben. Net als buurland Kroatië was Montenegro, toen het nog onderdeel was van Joegoslavië, een populaire zomerzon bestemming. Het toerisme verdween tijdens de burgeroorlog in de jaren negentig. Tegenwoordig behoort Kroatië weer tot de populairste vakantielanden in Europa en is Montenegro hard op weg om zijn plaatsje te vinden in de top tien populairste Europese bestemmingen.

Het merendeel van de toeristen die ieder jaar op vakantie gaan naar Montenegro komen naar het land voor een heerlijke zon-, zee- en strandvakantie. Het land heeft echter veel meer te bieden dan mooie stranden en een azuurblauwe zee. In de binnenlanden zijn er namelijk prachtige natuurparken en bijzondere bezienswaardigheden te zien. Ik neem je mee op mijn dag dwars door de binnenlanden van Montenegro terwijl ik enkele van de bekendste bezienswaardigheden bezoek. Het is mijn derde dag in Montenegro, de eerste dagen heb ik eigenlijk niets meer gedaan dan wat omliggende dorpjes bezocht en een rondje gereden om de door Unesco beschermde Baai van Kotor.

Het is vakantie en ik wil niet al te vroeg opstaan, maar als ik het hele rondje wil rijden dat ik in gedachten heb zal ik redelijk op tijd moeten vertrekken. Om halfnegen meld ik me bij het ontbijtbuffet van mijn hotel. Ik verblijf in een hotel in het dorp Petrovac na Muro, geboekt via Tui. Tijdens de week die ik in Montenegro op vakantie ben wil ik enkele dagen lekker luieren op het strand, maar ik wil ook iets meer van het land zien.

08:50 uur – vertrek vanuit Pertovac na Muro

Ik heb me van tevoren wat ingelezen en een route uitgezet. Mijn huurauto heb ik een dag eerder al opgehaald en staat in de parkeergarage op me te wachten. Ik dacht slim te zijn door mijn eigen TomTom van thuis mee te nemen. Jammer genoeg waren alleen een klein deel van de hoofdwegen in Montenegro hierop terug te vinden. Gelukkig laat een ouderwetse kaart je nooit in de steek.

Na mijn ontbijt en een stevige bak koffie vertrek ik direct uit Petrovac na Muro en rij richting het dorpje Virpazar. Dit is de grootste plaats aan het Meer van Shkodér. Het dorp staat bekend als de poort tot het Skadarsko Jezero Nationaal Park. Het wegennetwerk in Montenegro is niet al te goed. De grote doorgaande wegen zijn meestal redelijk tot goed van kwaliteit de kleinere wegen die de verschillende dorpen met elkaar verbinden zijn smal en slecht onderhouden.

09:10 uur – rit naar Virpazar

Zo gauw ik vanaf “de snelweg” de afslag neem de heuvels in, word ik gelijkt verrast door  prachtige uitzichten over de Montenegrijnse kustlijn en de Adriatische Zee. Na iedere haarspeldbocht veranderd het uitzicht compleet en heb ik een nog wijders uitzicht. Ik stop tijdens de rit naar de top meerdere keren om te genieten van het uitzicht. Onderweg kom ik nog een klein klooster tegen waar ik even uitstap en een kijkje neem. Eenmaal over de top van de berg verandert het landschap behoorlijk. Deze zijde van de berg is een stuk groener en het uitzicht is minder wijds. Tot ik bij weer een haarspeldbocht de eerste glimp opvang van het Meer van Shkodér. Wat een fantastisch uitzicht! Natuurlijk zet ik de auto even aan de kant om even een foto te maken. Ik ben niet de enige, meerdere auto’s na mij stoppen met hetzelfde doel.

09:45 uur – Virpazar

Door het vele stoppen kom ik iets later dan gepland aan in Virpazar. Nog voordat ik de kans krijg om het dorpje in te rijden word ik al aangehouden door een dame die me een gratis parkeerplaats aanwijst. Op het moment dat ik de auto parkeer word ik gelijk aangesproken door een man die voor een mooi prijsje wel een leuke rondvaart op het Meer van Shkodér kan regelen. Ik bedank vriendelijk en zeg dat ik eerst een rondje door het dorp wil lopen. Hij blijft op een vriendelijke manier aandringen en haalt me over een kop koffie met hem te drinken. Na de koffie bedank ik hem en ga een rondje door Virpazar lopen. Virpazar is een klein dorp dat duidelijk leeft van de visvangst en toeristen op het meer rondvaren. Ik denk dat er in Virpazar meer rondvaartboten liggen dan dat er huizen staan.

10:00 uur – het fort van Virpazar

Op aanraden van de man waar ik net koffie mee heb gedronken loop ik vanuit Virpazar naar een heuvel met op de top een oud fort. Dit oude Turkse fort is gebouwd aan het einde van vijftiende eeuw en is recentelijk met geld van de Europese Unie in zijn geheel gerenoveerd. Het is vanuit Virpazar ongeveer tien minuten lopen naar het fort. Eenmaal bij het fort zie ik op de poort staan dat ze om 10:00 de deuren openen. Jammer genoeg was dit niet het geval en ga onverrichte zaken terug naar Virpazar. Ik loop terug naar de man en regel via hem een rondvaart. Toen ik hem vertelde dat het fort gesloten was, zei hij; “iedereen in Montenegro heeft een hekel aan zijn baan en doet er alles aan om er zo min mogelijk energie in te steken”.

10:30 uur – rondvaart op het Meer van Skodër

Na tien minuten wachten krijg ik te horen dat mijn bootje klaarligt. Via een klein padje langs het water kom ik bij een paar rondvaartboten uit waar iemand op mij staat te wachten. Deze man spreek jammer genoeg geen Engels. Hij geeft mij een papier met daarop de verschillende bezienswaardigheden die we gaan tegenkomen op het meer. We varen weg uit Virpazar door een natuurlijk gevormd riviertje dat aan beide zijden omringt is door hoog riet. Eenmaal uit het riet varen we richting de brug. In de verte zie ik twee bergen liggen die volgens het papiertje, om twee duidelijke redenen, bij de lokale bevolking bekend staan als Brigitte en Bardot.
Bij de brug zijn de resten van een oud kasteel te zien. Veel meer dan wat vervallen muurtjes is er van kasteel niet bewaard gebleven. Vanaf de brug varen we richting wat eilandjes. Achter de eilanden is het meer dichtbegroeid met waterlelies. De prachtig groene waterlelies zorgen voor het nodige contrast met het pikzwarte water en de grijze luchten. Nadat we om de eilanden zijn gevaren gaan we langzaam terug richting Virpazar.

12:10 uur – de rit naar Rijeka Crnojevica

Vanuit Virpazar kun je op twee manieren in Rijeka Crnojevica komen. Er is een klein pad dat je rechtstreeks naar dit bijzondere dorp brengt of je kunt gedeeltelijk via de snelweg ernaartoe rijden. Je gaat dan eerst richting de hoofdstad Podgorica en daarna volg je de weg naar Cetinje. Waarna je vanzelf de bordjes Rijeka Crnojevica ziet staan. Normaal gesproken zou ik altijd kiezen voor de kortste weg. Behalve in dit geval. De weg richting Cetinje neemt je namelijk voor een deel mee langs een uitloper van het Meer van Shkodér. De uitzichten die je tijdens deze rit ziet zijn ongekend. Zo ver ik weet zijn deze uitzichten uniek voor Montenegro. Logischerwijs stop ik tijdens de rit meerdere malen om dit bij unieke schouwspel te fotograferen. Al met al duurt de rit hierdoor weer langer dan gepland. Gelukkig zijn ondertussen de wolken weggetrokken en hebben ze plaats gemaakt voor een stralend blauwe lucht. Zo gauw de zon doorkomt gaat de gevoelstemperatuur met minimaal tien graden omhoog.

13:00 uur – lunchen

Hongerig en een beetje overdonderd door de schoonheid die ik net gezien heb kom ik in Rijeka Crnojevica aan. Aan de auto’s te zien ben ik niet de enige die bedacht heeft om in dit pittoreske dorpje te lunchen. Zo gauw ik de auto geparkeerd heb loop ik naar de kleine boulevard van het dorpje. In verschillende reisboekjes had ik gelezen dat het beste restaurant in het dorp Mostina was. Jammer genoeg hadden meer mensen die gedachte en was er geen plaats meer op het terras. Het restaurant ernaast “Stari Most” met misschien wel een nog mooier uitzicht heeft plaats genoeg. De specialiteit van het huis is verse vis uit het meer. De forel en paling die op de kaart staat ken ik wel, maar karper heb ik nog nooit gegeten. Ik krijg twee krokant gebakken stukken vis op mijn bord met wat glazig gekookte aardappelen en wat doorgekookte groente. De karper is echt heel lekker, de smaak is niet zanderig zoals ik verwacht had.

Na de lunch loop ik nog een klein rondje door Rijeka. Voordat ik doorrij naar Cetinje ga ik even aan de andere zijde van de brug kijken. Vanaf de brug heb je het mooiste uitzicht op Rijeka Crnojevica.

14:15 uur – Cetinje

Vanaf Rijeka is het ongeveer twintig minuten rijden naar Cetinje. De weg ernaartoe is mooi maar niet te vergelijken met de rit die ik net gemaakt heb. Op het hoogste punt maak nog wel een foto van Rijeka Crnojevica en rij door naar Cetinje.
Cetinje is de vroegere hoofdstad van Montenegro. In de stad is op sommige plaatsen de oude grandeur van een voormalige Europese hoofdstad te ontdekken. Na een klein rondje door de stad te hebben gereden kom ik uit op een groot parkeerterrein waar precies nul auto’s staan. Ik parkeer de auto en loop naar het kleine toeristisch informatiebureau. Hier mag ik eerst twee euro betalen om de auto te parkeren en krijg dan wat informatie over Cetinje. Ik koop een klein boekje over de stad en een stadsplattegrond.

14:20 uur – het klooster van Cetinje

Op de plattegrond zie ik dat een van de bekendste bezienswaardigheden van Cetinje al in zicht is, het orthodoxe klooster van Cetinje. Jammer genoeg is slechts een klein deel van het klooster geopend voor het publiek en is het niet toegestaan om binnen in de kapel of op het binnenplein foto’s te maken. Net als de meeste andere orthodoxe kerken en kloosters in Montenegro is het klooster van Cetinje aan de binnenzijde rijkelijk versierd met kleurrijke muurschilderingen. Als je net als ik wat zomers gekleed bent dan wordt je vriendelijk, maar dringend gevraagd om het terrein te betreden met een doek om je benen.
Wil je meer van het klooster zien dan alleen de kapel en de binnenplaats dan kun je aansluiten bij een rondleiding die er regelmatig gehouden wordt. Binnen in het klooster zou een deel van het kruis van Jezus Christus liggen en de hand van Johannes de Doper.

14:30 uur – stadswandeling langs de voormalige ambassades van Cetinje

Aangezien ik geen zin heb om doelloos een rondje door Cetinje te gaan lopen en het ondertussen te warm is geworden om de vier Nationale Musea te gaan bezoeken. Geef ik mijn wandeling een doel en ga opzoek naar de oude ambassades die verspreid liggen in het historische centrum van de stad. Sommige van deze ambassades waren gevestigd in statige panden die goed de grandeur en de overvloed van Europa rond de vorige eeuwwisseling weersgeven. De Russische, Hongaars-Oostenrijkse, Franse en Italiaanse zijn hiervan de beste voorbeelden. De oude Russische ambassade wordt gezien als de mooiste van Cetinje, jammer genoeg stond deze in de steigers.  Andere ambassades waren omgebouwde woonhuizen of vier zoals het geval was met de ambassade van Groot-Brittannië. De ambassade van de USA was gevestigd in het Grand Hotel en de die van België in het woonhuis van een hoteleigenaar.
Tijdens de wandeling kom ik nog ambassades tegen van Duitsland, Servië, Griekenland, Bulgarije en Turkije. Het is een leuke wandeling door Cetinje waar je niet alleen de ambassades tegenkomt, maar ook de meeste andere bezienswaardigheden in de stad. De meest noemenswaardige zijn het blauwe paleis en het Zeski Dom Theater. Het Dvorski Trg plein is de beste plaats om even een terrasje op te pakken. Op de foto is de bescheiden voormalige ambassade van Turkije te zien.

15:30 uur – Lovcen National Park

Vanuit Cetinje rij ik naar een van de meest bijzondere bezienswaardigheden van Montenegro, het Njegos Mausoleum. Om hier te komen moet ik door het Lovcen National Park rijden. Net als in alle nationale parken in Montenegro moet je een kleine entree betalen om het park in te mogen. Een chagrijnig kijkende parkopzichter maakt me een paar euro afhandig en doet de slagboom voor me open. Het Lovcen National Park strekt zich uit van de Adriatische Zee tot de Baai van Kotor. Het park volgt ongeveer de contouren van de berg Lovcen. Het mausoleum ligt op de een na hoogste top van de berg. Het Lovcen National park bestaat uit diverse berghellingen die een grillig landschap vormen. Het gebied is geliefd bij wandelaars en fietsers. Vanuit meerdere kustplaatsen worden er dagelijks excursies naar dit gebied georganiseerd.

16:00 uur – Njegos Mausoleum

Om bij het Njegos Mausoleum te komen moet je een lange steile weg naar boven volgen. Op sommige plaatsen is de weg er zo smal dat het onmogelijk is om andere auto’s te passeren. Uiteindelijk kom je uit bij een kleine parkeerplaats waar de volgende uitdaging staat te wachten. Om bij het mausoleum te komen moet je namelijk enkele honderden traptreden overwinnen. Gelukkig zorgt de tunnel waarin de trap verscholen ligt voor de nodige schaduw. Eenmaal boven wordt je getrakteerd op een waanzinnig uitzicht over Montenegro. Vanaf het Njegos Mausoleum heb je bij helder weer uitzicht op de Baai van Kotor, het Meer van Shkodér, de Adriatische Zee en enkele omliggende dorpjes. Ik loop over een breed pad naar het mausoleum waar ik opgewacht wordt door twee supposten waar ik een kleine entreeprijs mag betalen en een Engelstalig boekje in mijn handen gedrukt krijg over het ontstaan van het Mausoleum.

In dit boekje lees ik dat het huidige mausoleum gebouwd is in de jaren zeventig van de vorige eeuw op de plaats waar eerst een kapel stond. Deze kapel was door prins-bisschop Peter de Tweede zelf ontworpen maar tijdens de Eerste Wereldoorlog verwoest en later herbouwd door de Serviërs. Dit was natuurlijk tegen het zere been van de Montenegrijnen die op hun beurt de kapel weer lieten afbreken en het huidige mausoleum lieten bouwen. Het huidige mausoleum is ontworpen door Ivan Mestrovic. Hij liet een modern en pompeus gebouw boven op de berg neerzetten. Indrukwekkend zijn het imposante zwart marmeren beeld en het plafond dat volgens sommige bronnen uit achttien kg goud zou bestaan. 

Als je door het mausoleum loopt dan kom je uit bij het echte uitkijkpunt. Vanaf deze plek heb je het je een erg mooi uitzicht. Bij helder weer is het zelfs mogelijk om Kroatië, Bosnië-Herzegovina en Albanië te zien liggen. 

Ik breng het boekje terug naar de supposten, daal alle trappen weer af naar beneden en wil op mijn gemak terugrijden naar Petrovac na Muro. Ik kijk op de kaart en zie dat ik twee mogelijkheden heb. Ik kan dezelfde weg terugrijden die ik gekomen ben of een stukje doorrijden richting Kotor en daar afdalen richting de Baai van Kotor en dan via de kust terug naar het hotel rijden. Ik kies voor het laatste en rij richting Kotor.

17:10 uur – zip line

Op het moment dat ik aan de afdaling wil beginnen zie ik een groot bord met zip line Njegusi staan. Zonder erbij na te denken zet ik de auto aan de kant, maak de jongens wakker die in de auto bij de zip line liggen te slapen en voor ik er erg in heb hang ik driehonderd meter boven de Baai van Kotor. Het is een bijzondere ervaring om over deze prachtige baai uit te kijken terwijl de adrenaline door mijn lichaam giert. Met een auto word ik teruggebracht naar mijn eigen auto en nog geen vijf minuten later ben ik weer op weg. Onderweg naar beneden stop nog wel een keer om de Baai van Kotor en het vliegveld van Tivat op de foto te zetten.

18:00 uur – bierstop

De rest van de route blijkt een frustrerende route zijn met veel vrachtverkeer, stoplichten en heel veel ander verkeer. Ik rij van de ene file in de andere. Een ritje dat normaal gesproken ongeveer een halfje uur zou duren neemt nu minimaal drie keer zoveel tijd in beslag. Net voor Budva zie ik een bar-restaurant liggen en besluit de file de file te laten en een biertje te gaan drinken. Overal in Montenegro wordt het lokale bier Niksicko Pivo geschonken. Dit heerlijke verfrissende biertje wordt gebrouwen in het plaatsje Niksic, de bierhoofdstad van Montenegro. De El Caffe Bar heeft een prachtig uitzicht over de omliggende baai en het strand.

Een goed half uur later lijkt de ergste drukte over en rij ik door naar mijn hotel.

20:15 uur – diner en zonsondergang

Terug bij mijn hotel neem ik een snelle douche en ga wat eten op de boulevard van Petrovac na Muro. Het is nog vroeg in het seizoen en de meeste terrassen zijn leeg. Het is stiekem toch een lange en vermoeiende dag geweest en heb niet heel veel zin om uitgebreid te gaan tafelen. Bij de eerste de beste pizzatent die ik zie ga ik op het terras zitten, bestel een pizza en een halve liter bier en geniet van de ondergaande zon.

Deze dag in Montenegro heeft me op een positieve manier verrast. Het lijkt wel of het landschap in Montenegro iedere tien kilometer compleet van uiterlijk veranderd. De vele kleurige landschappen zorgen ervoor dat je jezelf tijdens het autorijden geen moment hoeft te vervelen en je behoorlijk extra tijd in moet calculeren voor de vele fotostops die onderweg zal maken. Persoonlijk hoogtepunt was de rit van Rijeka en natuurlijk de zip line over de Baai van Kotor. Ben je op vakantie in Montenegro en je wilt meer zien dan alleen het strand en wat badplaatsen dan kun je mijn dag in Montenegro gebruiken als leidraad.